☝️ Wanneer beelden niet langer onschuldig zijn.

Misschien niet. Velen zagen ze wel. Mijn eigen zoon van 13 moest alleszins geen moeite doen om foto’s van die dode militair op sociale media tegen te komen. Ik had het hem liever bespaard. Sommigen vinden het nog steeds normaal dat je beelden kan maken van zwaargewonde of zelfs gestorven personen na een incident of ongeval. In het geval van de verongelukte basketter Kobe Bryant waren het zelfs brandweermannen die niet aan de verleiding konden weerstaan foto’s van zijn lijk te maken.

Iets meer dan tien jaar geleden staken we allemaal een smartphone in onze achterzak. Sindsdien hebben we overal en altijd een camera bij de hand om onze sociale media mee te vullen. Dat is echter niet altijd even leuk. Parkeer je slecht? Iemand zal je wel op beeld hebben om online met je rijkunsten te spotten. Zelf stoor ik me wel eens aan concertgangers die denken dat een optreden achteraf via filmpjes beleefd moet worden. Voor dat soort asociaal gedrag moeten we elkaar maar aanspreken.

Er is echter een grens voor die voyeuristische drang om alles op beeld te hebben. Namelijk daar waar we anderen kwetsen of erger nog families hun immens verdriet vergroten. Herkenbare beelden zonder enige maatschappelijke meerwaarde van een gewond slachtoffer na een ongeval of misdrijf zijn daar een goed voorbeeld van.

En neen, dat heeft niets te maken met bewijslast of met persvrijheid. Voor de nabestaanden is de confrontatie met deze beelden traumatiserend. “Dit maakt levens kapot… door die ene foto kan ik geen gelukkige Jens meer voor me zien,” getuigde de moeder van de verongelukte Jens (20) recent nadat zijn eigen vrienden zijn lijk fotografeerden en de foto’s verspreidden. De rampfotografen kregen deze week te horen dat ze hun zonden met relatief lage geldboetes kunnen afkopen. De getroffen familie likt haar wonden.

De rechter baseerde zich op algemene privacywetgeving. Tijd dus om dit probleem concreet te benoemen en een plaats te geven in ons strafwetboek. Daarom diende ik een wetsvoorstel in. Voorzie een duidelijk verbod op dit soort voyeurisme en koppel daar strenge straffen aan. Net zoals bijvoorbeeld in Duitsland.

Op het moment dat iemand onverwacht geconfronteerd wordt met een slachtoffer moet die zich niet afvragen waar zijn smartphone zit. Dé enige vraag die er dan echt toe doet is: kan ik het slachtoffer helpen? In plaats daarvan snel een kiekje maken is alleszins verre van onschuldig.